Kyn og kyngervi

Líffræðilegt og félagslegt kyn

Kyn og kyngervi eru lykilhugtök bæði innan hinseginfræða og kynjafræða. Í þessum fræðum þykir oft gagnlegt að greina á milli líffræðilegs kyns annars vegar, sem þá er einfaldlega nefnt kyn, og hins vegar félagslega mótað kyns, sem þá er nefnt kyngervi. Í almennu talmáli hérlendis vísar þó kyn oftast bæði til kyns og kyngervis. Á þessum vef verður kyn notað jöfnum höndum yfir líffræðilegt kyn og félagslegt kyn (kyngervi) sem er í samræmi við íslenska málvenju. Ef þörf er á að greina á milli líffræðilegs kyns og kyngervis er það tekið fram sérstaklega í þeim tilvikum.

Kyngervi er hið félagslega mótaða kyn en ekki hið líffræðilega kyn. Þessi mótun tekur til dæmis til þeirra væntinga sem samfélagið gerir til karla og kvenna, þeirra verksviða sem hvort kyn er talið geta eða eiga að tileinka sér og þess hvaða áhugamál og klæðaburður er talinn við hæfi. Þau skilaboð sem karlar og konur fá geta verið mótsagnakennd og tekið breytingum, bæði á mismunandi tímum og milli menningarsvæða. Þau eru einnig ólík eftir aldri, stétt, stöðu, kynhneigð, kynvitund, kyneinkennum, holdafari, fötlun og annarri stöðu viðkomandi. Það er þessi mótun sem átt er við þegar rætt er um kyngervi.